Een plekje in het Nederlandse team op de Internationale Biologie Olympiade (IBO) is het ultieme doel als je meedoet aan de biologieolympiade. Jaarlijks vertegenwoordigen de beste vier deelnemers van Nederland ons land in deze internationale wedstrijd waaraan circa 70 andere landen meedoen.
Op de IBO worden meestal 4 practicumtoetsen en 2 theorietoetsen afgenomen, over heel verschillende biologieonderwerpen, maar allemaal op wereldniveau. De beste 10% van de deelnemers ontvangt een gouden medaille, de volgende 20% krijgt zilver en de volgende 30% krijgt brons. Nederland komt vrijwel altijd met vier medailles thuis, waar we bijzonder trots op zijn. Zie ook de Erelijst.
De IBO is een onvergetelijke belevenis, soms met een reis naar een ver land, maar altijd met veel tijd voor gezelligheid en het maken van nieuwe vrienden. In 2024 wordt de IBO georganiseerd in Astana, Kazachstan.
Gouden jaren
Voor de Olympiade geldt ook de Olympische gedachte: “meedoen is belangrijker dan winnen”. Toch is het behalen van de wereldtop een mooi streven. Het jaar 2015 was extra bijzonder voor het Nederlandse team, want voor het eerst sinds 1993 (Stefan Houben) werd er op de IBO een gouden medaille gescoord. Christine Moene werd in Denemarken nummer 13 van de wereld en was bovendien ook het allerbeste meisje. Dat was goed voor een schitterende gouden plak en flink wat aandacht in de media, onder andere bij Hart van Nederland. Christine wist daarna ook de Jongere van het Jaar-verkiezing van het blad 7days te winnen voor haar prestatie.
Niemand had durven denken dat dit vaker zou gebeuren, totdat bij de IBO van 2019 in Hongarije Ward de Ridder, Lars Willighagen en Tim van Dijk alledrie goud wonnen en in de top-30 van de wereld eindigden. Ward was bovendien de best scorende Europeaan. De jongens werden dat jaar op de voet gevolgd door 5V’er Berit Kooter, die een zilveren medaille binnensleepte, maar ook zij haalde een gouden medaille een jaar later bij de online IBO Challenge. Wie weet wat de toekomst brengt…
Terugblik: Drie keer goud in Hongarije!
De IBO van 2019 vond plaats in Szeged, Hongarije, maar eerst vlogen we naar Wenen. Daar zagen we prachtige gebouwen, zoals de Stephansdom en Slot Schönbrunn. Maar ons reisdoel lag in Hongarije, dus snel door naar Budapest. Op het station van Budapest kwam we de eerste andere deelnemers tegen en hebben we gezellig met de Engelsen en Zwitsers gepraat. Samen gingen we met de bus naar Szeged. Daar aangekomen ontmoetten we onze teamgids, Rishikesh uit India; een bekende van Christine! Dan naar de openingsceremonie in het theater, waar alle deelnemers werden gepresenteerd en we Hongaarse volksdansen te zien kregen.
Tijdens de practica moesten we zetmeelkorrels preparen en tekenen, een batterij maken met gist, metingen doen aan bloedsuikergehaltes, een gel-elektroforese uitvoeren, een kippenvleugel ontleden en twee grassen identificeren. Kortom veel doen in weinig tijd, dus we moesten goed plannen en hard doorwerken, al waren het wel leuke practica om te doen. Tijdens de theorietoetsen mochten we ons nog zes uur lang bezighouden met biologie. De toetsen bestonden uit open en gesloten vragen over anatomie en fysiologie van dieren en planten, genetica, ecologie, biosystematiek en veel biochemie. Bijvoorbeeld: hoe achterhaal je met short tandem repeats wie de vader van een kind is; maak een identificatiesleutel van bacteriën; en stel een fylogenetische boom samen van vogels. Allemaal superinteressant, maar weer te weinig tijd om alles fatsoenlijk te maken. De IBO bestaat gelukkig niet alleen uit toetsen: tussendoor zijn we ook nog in een Hongaars openluchtmuseum en in een waterpark geweest.
Aan het einde van de week kwam de sluitingsceremonie, waar we te horen kregen dat we 3 gouden en 1 zilveren medaille hadden gewonnen! Een geweldig resultaat! Na afloop van de IBO bleven we met het Nederlandse team nog een paar daagjes in Budapest om te genieten van de paleizen, kerkjes en het eten. Twee weken na ons vertrek kwamen weer aan op Schiphol, waar we welkom werden geheten door vrienden en familie. Een geslaagde afsluiting van een geslaagde reis.
